Evolutie ledenaantallen binnen onze bonden. Maken we ons voldoende zorgen?

15-01-2019

Ons ledenadministratie programma laat toe dat elke club, elke bond en ook VlaS zijn eigen ledenstatistieken kan raadplegen. Je kan er grafieken zien zoals:

- Aantal leden per jaar / mét onderscheid van dames en heren- Leeftijdspiramide (per tien jaar 1-99 jaar) + gemiddelde leeftijd- Aantal jeugdleden per jaar- Leeftijdspiramide jeugd (per jaar 5-17 jaar)- Aantal clubs per jaar / gemiddeld aantal leden per club

Het zou zonde zijn om daar nooit gebruik van te maken. Met onderstaande cijfers die we uit die statistieken hebben afgeleid, geven we een aanzet. We zetten de belangrijkste cijfers op een rij en maken een mini-evaluatie van de positieve of negatieve cijfergegevens. Aan jullie om de vraag uit onze titel te beantwoorden.

"De leeftijdspiramide VlaS vertoont een piek bij de zestigers. Je zou ook kunnen concluderen dat twintig- en dertigerjarige mannen de weg naar de volkssportclubs niet vinden."

De Vlaamse Short Mat Bowls federatie is aangesloten sinds het seizoen 1994-1995. Hun ledenaantal steeg deze eerste jaren gestadig van 112 naar 259. Vanaf 2003-2004 blijft het ledenaantal gelijk op ongeveer 210 leden. Het aantal clubs is jarenlang veertien gebleven maar bedraagt nu (seizoen 2017-2018) zeventien. De Short-mat-bowlsclubs tellen gemiddeld slechts twaalf leden. Het aantal jeugdleden (-18j) is zeer laag: 1,5%. Logisch met een gemiddelde leeftijd van 67 jaar. Met 24 % dames scoort de Short-mat-bowlssport wel goed.

PLUS

aantal clubs is toegenomen

kan tot op hoge leeftijd beoefend worden

MIN

ledenaantal stagneert

zeer weinig jongvolwassenen en jeugd

erg kleine clubs

De Belgische Flessenschutters Bond afdeling Vlaanderen is lid bij VlaS sinds 1992, toen met 132 leden. Hun ledenaantal kende toen een piek na het invoeren van het sportschuttersdecreet. Hun leden blijven al die jaren verspreid over vier clubs. Heel wat leden zijn lid van meerdere clubs (de bond laat dit toe). Rekening houdend met het aantal unieke personen bedraagt het ledenaantal 2018 honderdzestig.

PLUS

aantal leden en clubs daalt niet

MIN

hoge gemiddelde leeftijd

De Landelijke Unie der Kruisboogschutters is pas lid sinds 2005, toen met 739 leden. In 2011 werd het laagste aantal van 601 leden bereikt. Sindsdien is er een stijging waar te nemen (731 in 2017, 719 en 2018). LUK telt momenteel 23 % dames maar slechts 1,5 % jeugdleden tussen dertien en zeventie jaar. De gemiddelde leeftijd van de kruisboogschutters van LUK bedraagt 58 jaar. Nochtans zijn er heel wat leden jonger dan 50 (334) maar het gemiddelde wordt omhooggetrokken door het hoge aantal 80-plussers (70). Het aantal clubs is gedaald van 36 naar 31 met een huidig gemiddelde van 23 leden per club.

Het Verbond Sint-Jorisgilden (kruisboog) sloot aan in 2002 en telde haar hoogste ledenaantal in 2004 (377). Dat aantal is echter gedaald tot 255 leden uit zeven clubs dit jaar. Deze tellen toch nog gemiddeld 36 leden, wat hoog kan genoemd worden als je vergelijkt met de doorsnee volkssportclub. Het Verbond telt 14 % dames onder de leden. Vijftien jaar geleden telden ze nog een dertigtal jeugdleden. Voor 2018 zijn dat er nog slechts twee. De gemiddelde leeftijd van de kruisboogleden van het verbond bedraagt 54 jaar. De grootste groep vinden we terug bij de zestigers met ook hier niet minder dan vijftien tachtigplussers.

PLUS

aantal leden LUK stijgt

kruisboogschieten kan tot op zeer hoge leeftijd beoefend worden

MIN

weinig jeugdleden

De Vlaamse Katapultbond is lid van VlaS sinds het seizoen 1994-1995, toen met 39 leden. Hun ledenaantal bedraagt nu 173. Dit ondanks dat het aantal clubs gedaald is (van acht naar vier en nu terug zes clubs). Met 41 % dames scoort de katapultsport erg hoog. Ook het gemiddeld aantal leden per club is aardig (29). Ondanks dat de zestigers de grootste groep leden zijn, is de gemiddelde leeftijd maar 49 jaar. Dat komt omdat er niet minder dan 15 % jeugdleden actief zijn (26).

PLUS

aantal leden stijgt

gemiddeld bijna 30 leden per club

aantal jeugdleden is sterk gestegen

MIN

weinig clubs

De Belgische Touwtrekbond afdeling Vlaanderen is lid sinds 1999, toen met 280 leden uit negen clubs. Van 2007 tot 2014 schommelde het ledenaantal tussen de 310 en de 350 maar sindsdien is een daling ingezet tot 181 dit jaar. Met 16 % zij de dames wel vertegenwoordigd en 34 % van de leden zijn jeugdleden. Dit verklaart natuurlijk de lage gemiddelde leeftijd (25 jaar). Het aantal clubs bedroeg twintig in 2007 maar daalde snel en is de laatste vier jaar nog gehalveerd (nu nog acht clubs). Het gemiddeld aantal leden per club bedraagt momenteel 23.

PLUS

jeugd en dames worden bereikt

MIN

halvering aantal clubs

aantal actieve touwtrekkers daalt te snel met de leeftijd

De Belgische Krulbolbond sloot aan in 1996. Hun ledenaantal schommelde tussen 750 en 800 maar haalde het hoogste cijfer in 2012 met 974 leden. De laatste vier jaar is er een regelmatige daling merkbaar tot 803 dit jaar. Het aantal clubs bedroeg maximaal 46 en is nu al drie jaar stabiel op het getal veertig. Het aantal dames bedraagt 17 %. De leeftijdspiramide toont dat de grootste groep krulbolders zeventigers zijn, wat natuurlijk de gemiddelde leeftijd optrekt tot 68 jaar. De 3,4 % jeugdleden halen dit gemiddelde maar weinig naar beneden. Het gemiddeld aantal leden per club bedraagt twintig.

De Vlaamse Krulbolbond is medeoprichter van VlaS in 1988, toen met 254 leden. Ze kenden hun grootste ledenaantal in 1999 met 433 leden maar daalden dan gestaag tot net boven de 200, een niveau waarop ze sinds 2011 stagneren. Het aantal clubs is gehalveerd tot acht met gemiddeld 26 leden. De VKB telt iets minder dames (15%) dan de BKB en geen jeugdleden. De gemiddelde leeftijd is dan weer iets hoger (69 jaar).

PLUS

veel clubs

ook dames zijn actief

sport wordt tot op hoge leeftijd beoefend

MIN

slechts ongeveer één vierde van de leden zijn jonger dan 60 jaar

De Vlaamse Kegelsportfederatie sloot aan bij VlaS in 1992. Ze bereikten hun hoogste ledenaantal in 2009. Sinds vier jaar daalt het ledenaantal echter sterk tot 113 in 2018. Het aantal clubs is eveneens gedaald naar negen met een gemiddeld ledenaantal van slechts dertien leden. Met 33% dames scoort het schaarbaankegelen wel echt hoog. Het aantal jeugdleden was gedurende een tiental jaar erg hoog voor zo’n kleine federatie (een kleine veertig of 25%)) maar daalde de laatste vier jaar naar nu zeventien (15%). De gemiddelde leeftijd bedraagt nu 48 jaar.

PLUS

relatief lage gemiddelde leeftijd

MIN

sterke daling ledenaantal laatste vier jaar

laag aantal leden per club

De Koninklijke Nationale Bond der Belgische Wipschutters is aangesloten bij VlaS sinds 1995. In het 2de jaar gaven ze 6.471 leden door. De laatste twintig jaar noteerden we jaarlijks een kleine daling zodat ze nu tweeduizend leden minder tellen: 4.403. In diezelfde tijd daalde het aantal clubs van 240 naar 200. Momenteel tellen die gemiddeld 22 leden. Het aantal jeugdleden (min 18 jaar) was het hoogst in 2006 (599) maar bedraagt nu nog 434 (10%). Deze volgehouden jeugdwerking zorgt er wellicht voor dat de gemiddelde leeftijd van de staande wipschutters slechts 49 jaar bedraagt ondanks dat de grootste groep leden zich tussen 50 en 70 jaar bevindt. Eén vierde van de wipschutters is van het vrouwelijk geslacht.

PLUS

één vierde dames

veel clubs verspreid over gans Vlaanderen

MIN

belangrijke jeugddeelname is dalend

De Noord Kempische Karabijnschutterskring sloot aan in 2007 en kende sindsdien een gelijk blijvend ledenaantal, nu 115 leden, en telt vier clubs met een gemiddeld aantal leden van 29. Weinig dames zijn actief: 11 % en het aantal jeugdleden ligt nog lager: 3%. De ledenpiramide toont de grootste groep leden tussen 50 en 70 jaar met een gemiddelde leeftijd van 59.

PLUS

continuïteit in aantal clubs en leden

MIN

ontbreken van jeugd en jongvolwassenen

Het Verbond Zand en Leemstreek (klepschieten) sloot volledig aan in 2007. In 2015 behaalden ze hun hoogste ledenaantal van 487 maar daalden vier jaar op rij tot 419 dit jaar. Het verbond telt momenteel zeventien clubs met gemiddeld 25 leden. Het aantal jeugdleden was het hoogst in 2010 (39) en bedraagt nu 24 (6 %). De dames zijn met 40% erg goed vertegenwoordigd. De gemiddelde leeftijd bedraagt 51 jaar.

Het Verbond Beringen en Lummen is lid VlaS sinds 2012 met zeven clubs die gemiddeld 22 leden tellen. Het totaal aantal leden bedraagt dit jaar 155. Het percentage dames bedraagt 28 en er zijn momenteel geen leden onder de 18 jaar. De gemiddelde leeftijd is 59 jaar, een stuk hoger dan bij hun collega’s klepschutters van Zand en Leem.

PLUS

hoge participatie van dames

MIN

aantal jeugdleden daalt

Cijfers van VlaS:

VlaS is opgericht in 1988 en behaalde haar hoogste ledenaantal in 2002 (13.172), toen nog met de kaatsers erbij. Ook de laatste twee jaar (zonder de liggende wip federatie) daalt het ledenaantal nog jaarlijks met ongeveer tweehonderd leden. In 2018 telt VlaS 9.031 leden waarvan 25 % dames en 7 % jeugdleden. De gemiddelde leeftijd bedraagt 54 jaar. De grootste groep leden bevindt zich onder de zestigers. Het gemiddeld aantal leden per club is 23.

PLUS

clubs verspreid over gans Vlaanderen

grote variatie (aantal sporten)

MIN

aantal leden daalt

aantal clubs daalt

veel kleine clubs

De Belgian Curling Association is sinds het seizoen ’16-‘17 lid van Sportiv met drie clubs en telt momenteel 110 leden, dus niet minder dan 37 leden per club. Het aantal dames is beperkt: 17% alsook het aantal jeugdleden: 4%. De gemiddelde leeftijd van deze federatie bedraagt slechts 36 jaar.

PLUS

jonge federatie met veel jongvolwassenen

MIN

weinig clubs

(HC)